Obróbka skóry

Niezależnie od położenia geograficznego ludzie od wieków wykorzystywali dla swych potrzeb to, co dała im natura. W epoce kamienia jednym z takich materiałów była bez wątpienia skóra zwierzęca. Niestety, wyroby z niej wykonane nie zachowują się z reguły do naszych czasów a o prawdopodobnych sposobach jej obróbki możemy się dowiedzieć obserwując współcześnie żyjące społeczności archaiczne lub przeprowadzając eksperymenty archeologiczne. Doświadczenia takie znalazły się w sferze zainteresowań członków Koła Eksperymentalnej Archeologii Pradziejowej.

Aby skóra nadawała się do obróbki należy ją odpowiednio przygotować. W pierwszej kolejności należy usunąć z niej tłuszcz i tzw. mizdre (tkanka przylegająca od wewnątrz do skóry) oraz -w zależności od potrzeb – sierść. Pomocne przy tych procesach jest zamoczenie skóry w wodzie. Współczesne społeczności zbieracko-łowieckie stosują tutaj tzw. odymianie skóry (procesu tego nie przetestowano jednak jeszcze podczas prac Koła). W trakcie oczyszczania skór testujemy różnorakie narzędzia: krzemienne, obsydianowe, kościane, rogowe.

Po oczyszczeniu surowca przychodzi czas na jego garbowanie. To właśnie ten proces nadaje skórom wymaganą miękkość i gładkość. Jesteśmy w trakcie realizacji projektu, mającego na celu wypróbowanie różnych metod garbarskich. Obecnie skupiliśmy się głównie na wykorzystaniu roślin zawierających substancje chemiczne zwane garbnikami (strącają one białko wiążąc się nieodwracalnie ze skórą). Należą do nich m.in. brzoza, lipa, chaber bławatek i wiele innych. Przymierzamy się też do wykorzystania mózgu zwierzęcego, który równie dobrze zastąpi garbniki roślinne.

Z wyprawionych i wygarbowanych skór szyjemy ubrania oraz wykonujemy przedmioty towarzyszące człowiekowi w pradziejach w codziennym życiu. Również przy tych czynnościach posługujemy się wyłącznie narzędziami krzemiennymi i kościanymi. Role nici spełniają rzemienie (również przez nas wyrabiane). Skóra jest także wykorzystywana do tarcz łuczniczych czy jako membrana w instrumentach muzycznych.